«یکصدمین سالگشت بازتأسیس «حوزه علمیه قم» :
رهبر انقلاب اسلامی در پیامی به همایش «یکصدمین سالگشت بازتأسیس حوزه علمیه قم» تاکید کردند: مهمترین وظیفه حوزه «بلاغ مبین» است که از برترین مصادیق آن ترسیم خطوط اصلی و فرعی تمدّن نوین اسلامی و تبیین و ترویج و فرهنگسازی آن در جامعه است. رهبر انقلاب فرمودند که در شیوه کار کنونیِ حوزه، در بخش فقهی، توجّه کافی به این اولویّت ها دیده نمی شود. گاه میبینیم برخی مهارتهای علمی که عموماً جنبه آلی و مقدّماتی برای رسیدن به حکم شرع را دارد یا بعضی موضوعات فقهی یا اصولی خارج از اولویّت ها، فقیه و محقّق را با شیرینی وسوسهانگیز خود، چنان در خود غرق می کند که ذهن او را بکلّی از آن مسائل اصلی و اولویّتدار منصرف می سازد و فرصتهای بیجایگزین و سرمایههای انسانی و مالی را فدا می کند، بیآنکه در وانفسای هجوم کفر، کمکی به تبیین سبک زندگی اسلامی و هدایت جامعه برساند.«استقرار تمدّن اسلامی» برترین هدف دنیایی انقلاب است، یعنی تمدّنی که در آن، علم و فنّاوری و منابع انسانی و منابع طبیعی و همهی تواناییها و همهی پیشرفتهای بشری، و حکومت و سیاست و نیروی نظامی و هر آنچه در اختیار بشر است، در خدمت عدالت اجتماعی و رفاه عمومی و کاستن از فواصل طبقاتی و افزودن بر پرورش معنوی و ارتقاء علمی و شناخت روزافزون طبیعت و استحکام ایمان به کار می رود.
کد خبر: ۳۹۷۹۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۸
ابتلائات و امتحانات ابراهیم(ع):
سرنوشت و زندگی حضرت ابراهیم بشکلی داستان های پراکنده، به کرات به گوش ما رسیده است. اما کمتر تعمقی درخصوص نگاه یکپارچه به زندگی ابراهیم و نقاط عطف این زندگی یعنی مقابله با طاغوت و شکستن بت ها و سرد شدن آتش، افزایش ایمان و یقین قلبی با خواندن پرندگان تکه تکه شده، کوچ زن و فرزند به صحرایی بی آب و علف ، ساخت خانه کعبه و در نهایت ذبح فرزند صورت پذیرفته است. روند ابتلائات و آزمایشاتی که ابراهیم را به مقام خلیل الهی رسانید . آنچه که در این بین اهمیت خاص پیدا می کند ، بررسی و درک منظومه فکری ابراهیم از منظر تعادل یابی در سه گانه تعقل-شهود-وحی برای درک مسائل و عمل به وظایف و بحث اراده های چهارگانه معطوف به خواست، معطوف به عمل، معطوف به هدف و معطوف به قدرت در وی می باشد. واکاوی زندگی ابراهیم ارزشی خاص از نظر تعادل عقل و نفس و قراردادن اراده خود در راستای اراده خداوند، شکستن قدرت نفسانی با تقوا پیشگی و تبدیل آن به بازی قدرت و اراده معطوف به خواست خداوندی و جایگاه مبحث مالکیت دنیوی دارد. بطور خلاصه، مطالعه یکپارچه زندگی حضرت ابراهیم می بایست گره گشای شناختی و عملی ما در بحث شیوه برقراری تعادل بین عقل-شهود-وحی ، حرکت ابراهیم از نبوت به امامت و کسب جایگاه خلیل اللهی و در نهایت شیوه طی ابتلائیات و امتحانات الهی باشد.
کد خبر: ۳۹۵۱۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۳۰
علی کرباسیزاده استاد دانشگاه اصفهان:
بعد از سخنرانی هانری کربن در حدود سال ۱۳۵۵ و به کاربردن واژه مکتب فلسفی اصفهان، کسانی، چون ایزوتسور، همایی، سیدحسین نصر و جلال آشتیانی و ... دنبال عنوان و تیتر برای محتواهای مشترک خود بودند لذا از این واژه استفاده کردند. پیشینه مکتب فلسفی اصفهان به سدههای چهارم و پنجم هجری بازگشت دارد، ولی استفاده از تعبیر فلسفه اصفهان در قرن دهم و یازدهم در دروه صفویه رواج داشته است. وجوه برجسته مکتب فلسفه در اصفهان پاسخ به تعارضات اجتماعی فرهنگی دوره صفویه بود و کسی مانند ابنرشد نتوانست دین و فلسفه و فقه و حکمت را در وجود خودش یکی کند، ولی در مکتب اصفهان این واقعیت رخ داد و فلسفه رویکرد جامعی پیدا کرد که با روایات، عرفان و فقه همراه شد. وقتی واژه مکتب اصفهان به کار میرود در دل آن حدود ۵ یا ۶ مدرسه فکری وجود دارد که از جمله مدرسه ایمانیه شیخ بهایی است؛ او به معنای فنی کلمه حتی یک رساله در فلسفه ندارد، ولی معنویت، حکمت و عرفان در تمامی آثار او موج میزند. شیخ بهایی حکمت و عرفان و فقه و حدیث را در وجود خودش یکی کرد و از ویژگیهای مکتب اصفهان که او را از دیگران جدا میکند همین مسئله است.
کد خبر: ۳۹۴۵۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۹
امیر سرتیپ دوم غلامرضا رحیمی پور و مجتبی فائق:
کتاب «ضرورت خدمت وظیفه عمومی از دیدگاه قرآن و سنت و فقه» به بررسی دیدگاه قرآن کریم، مفسران شیعه و اهل سنت، روایات معصومین(ع)، آرای فقهی و نظرهای مراجع عظام تقلید و نخبگان فقهی و قرآنی کشور درباره خدمت وظیفه عمومی پرداخته است. این کتاب نوشته امیر سرتیپ دوم غلامرضا رحیمی پور و مجتبی فائق در ۱۴۴ صفحه بوده و در شمارگان هزار نسخه و در تابستان ۱۴۰۲ منتشر شده است. ضمن تشکر از زحمات نویسندگان کتاب، باید پرسید که آیا فقه ، سنت و کتاب مقدس قرآن، درباره حساسیت به هدر رفتن توان جوانان جامعه اسلامی ، سخنی نگفته اند؟ چرا نمی خواهیم بپذیریم که بخشی از توان نیروی جوان کشور، بدلیل کم توانی نیروهای انتظامی و نظامی بواسطه کم توجهی به آموزش موثر و بهره برداری غیر اصولی از نیروی سرباز، هدر می رود؟ فرض کنیم که تاکید سیاست نظامی کشور بر بهره گیری از سربازان ( در مقابل سیاست ارتش حرفه ای) باشد، چرا باید جوانانی که به سربازی رفته اند از گذراندن عمر به بطالت شاکی باشند؟ از عزیزان صاحب قلم و اندیشه آشنا به حوزه ، تقاضا داریم درخصوص آسیب ها و راهکارهای منجر به ارتقا کارامدی در بحث سربازی، قلم بزنند.
کد خبر: ۳۹۳۱۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۷
سفارشات روز25ذی القعده؛
دحوالارض به روز ۲۵ ذی القعده اطلاق میشود. در چنین روزی خداوند زمین را از زیر کعبه گسترش داد. در این روز، روزه و غسل مستحب است و مخصوصا روزه که ثوابش معادل ثواب شصت سال عبادت است.بیست و پنجم ذی القعده روزی است که دحوالارض اتفاق افتاده و به همین خاطر این روز و شبش از ایام و لیالی شریفه است که خداوند رحمت خود را در این روز و شب شامل حال بندگانش میکند و بر اساس روایات اسلامی به قیام و عبادت در آن اجر و ثواب فراوانی تعلق میگیرد؛ و روز دحوالارض یکی از روزهایی است که در تمام سال به فضیلت روزه ممتاز است.
کد خبر: ۳۸۹۴۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۴
محسن رهامی:
محسن رهامی نوشت: نیروی انتظامی و نظامی را نباید درگیر حفظ ارزشهایی کرد که وظیفه من آخوند و معلم است، نباید افسر نیروی انتظامی را درگیر ارزشهایی کرد که باید در خانوادهها رشد کند. در این صورت هزاران مساله زمین میماند.
کد خبر: ۳۸۸۸۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۱
مراکز وابسته به حوزه علمیه؛
هیچ فهرست مدونی از ساختار تشکیلاتی حوزههای علمیه و مراکز، موسسات و نهادهای وابسته به آن در دست نیست، اما میتوان با کنار هم قرار دادن اطلاعات پراکنده تصویر و شمایی کلی از سازمان عریض و طویل وابسته به حوزههای علمیه ترسیم کرد. در این بخش اسامی ۱۵۰ نهاد، مرکز، موسسه وابسته به حوزههای علمیه فهرست شده است، اسامیای که هر کدام میتوانند بالقوه سوژه یک گزارش تحقیقی باشند.
کد خبر: ۳۸۸۱۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۱۶
انحرافات دینی و مذهبی؛
موعودگرایی و نیابت از بحث های ریشه ای و تاریخی در جهان اسلام و هلال شیعی و در نهایت ایران است.آشنایی با مفاهیم بنیادین این بحث و آسیب شناسی انحرافات، کمک می کند تا از موقعیت تهدید، نوعی فرصت احیا ساخته شوذ. متن زیر به قلم عبدالرحیم اباذری ، به این مسئله پرداخته است.
کد خبر: ۳۸۶۹۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۴
گفت و گو با حجت الاسلام والمسلمین قنبرپور؛
با نبوت پیامبر اکرم و بر اساس منظومه فکری اسلام، تحولات بنیادینی در موقعیت و چایگاه زنان شبه جزیره عربستان و بعدها جهان اسلام و حتی زنان پیرو سایر مذاهب اهل کتاب ، بوجود آمد. تکریم جایگاه دختران ، تعریف حقوق زن در اسلام ، تعریف پارچوب های کرامتی برای زنان ، تاکید بر برابر پنداری ها و مساوات و مواردی همانند، بخشی از منظومه فکری دین اسلام بود که با نبوت پیامبر محقق شد. بحث جایگاه زنان در اسلام در شرایط کنونی مسلما از سطح بحث تاریخ اسلام گذر کرده است. سوال اینجاست که با این حد از توجه و تاکید، چرا بحث زنان به بحث های ناموسی و غیرت ، خانه داری و بچه داری، شکاف های جنسیتی و مواردی همانند تقلیل پیدا کرده و یا با رویکرد تقابلی با آزادی های غربی در حال دنباله گیری است؟آیا ما با آسیب حفظ کرامت ، پیچیده در محدودیت مواجه هستیم؟ چرا به سه موضوع بنیادین مرتبط با زنان یعنی رجل سیاسی، مقام اجتهاد و مقام قضاوت، ورود شفاف نمی کنیم.
کد خبر: ۳۸۴۰۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۲
یادداشت محمدباقر بهبودی؛
با توجه به حوادث اخیر که برای برخی از زنان سرزمینمان در برخورد با گشت ارشاد پیش آمده و حادثه مرگ مهسا امینی پس از بازداشت توسط گشت ارشاد، شاید دانستن این مطلب که آیا واقعا این همه اجبار و برخورد خشونت آمیز برای باحجاب کردن زنان و دختران لازم است یا نه ، مهم و لازم باشد و از سوی دیگر دانستن این مطلب که بنا بر شرع مقدس و کتاب آسمانی ما، اصولا حجاب به چه معناست و چه آیتم هایی را در بر میگیرد.این نوشتار برگرفته از مقاله حجاب شرعی است که ابتدا در شماره چهل و دو مجله حوزه و سپس در کتاب معارف قرآنی به چاپ رسیده است.
کد خبر: ۳۸۳۵۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۸
استاد سروش محلاتی:
آیت الله سروش محلاتی تصریح کرد: باید بررسی کرد که تأثیر برخی از اقدامات چیست؟ آیا به اصلاح اجتماعی منجر میشود یا اینکه ما عزیزان و فرزندان خود را با این رفتارهای نپخته و روشهای غیر منطقی مفت و مجانی در اختیار دیگران قرار میدهیم؟
کد خبر: ۳۸۱۹۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۳
حجتالاسلام فرجالله هدایتنیا:
حجتالاسلام فرجالله هدایتنیا با بیان اینکه فقها دِین خود را به دین ادا کردهاند، گفت: دانش فقه نباید متوقف شود. یعنی این سخن که اگر حرف جدیدی بزنیم، فقه جدیدی تأسیس میشود منطقی نیست. ما با رعایت ادب میتوانیم در بسیاری از مشهورات فقهی بازنگری کنیم.
کد خبر: ۳۷۸۷۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۵
مهارت کلامی؛
دانشیار ادیان و عرفان دانشگاه آزاد خرمآباد با اشاره به تاکید مولانا بر استفاده مطلوب از مهارت کلامی، اظهار کرد: دلانگیزی و خردمندانه بودن، جذابیت و صادقانه بودن، علاقمندی و مقبولیت گوینده، اشتیاق شنوندگان، گزیدهگویی، نیکویی و نرمش کلام و احترام به طرف مقابل از ویژگیهای کلام اثربخش از نگاه مولاناست.
کد خبر: ۳۷۵۵۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۰۱
دیدگاه اسلام درباره نوروز؛
یکی از آداب فرا رسیدن نوروز و سال جدید، خواندن دعای تحویل سال است.به مناسبت در پیش بودن سال جدید گفتوگوی ما را با حجت الاسلام و المسلمین حسین عباسی درباره جایگاه نوروز در اسلام بخوانید.
کد خبر: ۳۷۵۵۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۲۹
مدیر حوزههای علمیه؛
مدیر حوزههای علمیه با تاکید بر اجرایی شدن نقشه جامع علمی حوزه گفت: حرکت ما باید حرکتی نو، ناظر به نیازهای جدید، اما در عین حال عمیق و با تکیه بر روش اجتهادی اصیل باشد.
کد خبر: ۳۷۳۶۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۵
تفاوت نکاح شرعی با نکاح قانونی:
احکام شرعی و وضعیت قانونی ازدواجهایی که در آن صیغه جاری نشده و طرفین تشریفات قانونی را انجام نداده اند، تبدیل به یکی از مسایل روز سیاسی و اجتماعی کشور شده است.
کد خبر: ۳۷۳۴۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۲
اعمال امّ داوود؛
برخی از علمای مشهور شیعه، چون شیخ طوسی ، سیدبن طاووس و محمدباقر مجلسی گفتهاند دعای ام داوود در رفع گرفتاری و برآوردهشدن خواستهها و برداشتن ستم، مؤثر است. امروزه کسانی که از سیزدهم ماه رجب، به اعتکاف میروند، اعمال امداوود را نیز بهجا میآورند. امام صادق (ع) فرمود: در ایام البیض ماه رجب، روزه بگیر؛ نزدیک ظهر روز پانزدهم غسل کن و نماز ظهر و عصر را با رکوع و سجود دقیق انجام بده؛ آنگاه آداب دعای استفتاح را به جای آور؛ حاجتت روا میشود و خدا هم پاداش خواننده دعا را بهشت قرار داده است.
کد خبر: ۳۷۲۹۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۶
قتلهای ناموسی؛
قتلهای به اصطلاح ناموسی، پدیدهای نگران کننده در برخی مناطق ایران شده است. مقاله زیر که توسط پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شده، این موضوع را در قالب "قتل در فراش" مورد بررسی فقهی و حقوقی قرار داده است که بدون پیشداوری درباره آن عیناً باز نشر میکنیم (فراش به معنای بستر زناشویی است). توجه کنید که نه فقه و نه حقوق، مجوزی برای شوهر جهت قتل زنی که خیانتش ثابت شده است نمیدهند و موضوع مورد بحث، فقط و فقط درباره زمانی است که شوهر، همسر و مرد دیگری را در بستر مشترک و در حال رابطه جنسی میبینید و همان لحظه، دست به قتل میزند. پژوهش حاضر، این قانون را نقد کرده است.
کد خبر: ۳۷۲۲۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۸
حکم نجاست سگ؛
چرا اسلام، سگ را نجس میداند؟ آیا در آیات و روایات و متون دینی، علت نجاست سگ بیان شده است؟ برخی افراد در این حکم، شک و شبههای ندارند و تنها از "فلسفه نجاست سگ" سؤال میکنند و میخواهند بدانند آیا در اسلام، فقط "حکم نجاست سگ" بیان شده یا علاوه بر این، به فلسفه این حکم نیز اشاره شده است؟
کد خبر: ۳۷۱۷۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۲
با علی کرباسیزاده اصفهانی:
ما در تاریخ فلسفه خود یک شکاف میبینیم که از جمله میتوان به یک مقطع تاریخی مهم در غرب جهان اسلامی یعنی به "ابن رشد اندلسی" اشاره کرد. باید بپرسیم که چه اتفاقی رخ داد که ابن رشد وارد فلسفه اسلامی نشد. اما با این وصف "ابن عربی" که از قضا معاصر ابن رشد است، به سمت شرق آمد؛ به گونهای که بخش عظیمی از تفکر فلسفه اسلامی را تحتالشعاع خود قرار داد و در ساختن حکمت صدرایی نقشآفرینی کرد.
کد خبر: ۳۷۱۵۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۰۹